Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια αφορά μία βαθμιαία και μη αναστρέψιμη μείωση της λειτουργίας των νεφρών. Η λειτουργία των νεφρών είναι να φιλτράρουν και να αποβάλλουν κάθε τοξική ουσία από το αίμα.
Συμπτώματα:
Στα αρχικά στάδια της νόσου η ασθένεια μπορεί να μην εμφανίζει συμπτώματα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα νεφρά σας είναι σε θέση να αναπληρώσουν τη χαμένη λειτουργία. Με την πρόοδο της νόσου μπορεί να εμφανίσετε κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Ναυτία.
- Εμετός.
- Απώλεια όρεξης.
- Κούραση και αδυναμία.
- Προβλήματα ύπνου.
- Η ούρηση αυξάνεται ή μειώνεται.
- Μειωμένη πνευματική οξύτητα.
- Μυϊκές κράμπες.
- Πρήξιμο των ποδιών και των αστραγάλων.
- Ξηρό δέρμα με φαγούρα.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) που είναι δύσκολο να ελεγχθεί.
- Δύσπνοια, εάν συσσωρευτεί υγρό στους πνεύμονες.
- Πόνος στο στήθος, εάν συσσωρευτεί υγρό γύρω από την καρδιά.
Ενδέχεται να μην εμφανίσετε συμπτώματα μέχρι να εμφανιστεί μη αναστρέψιμη βλάβη.
Αίτια:
- Διαβήτης τύπου 1 ή τύπου 2.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση.
Διάφορες παθήσεις των νεφρών όπως:
- Σπειραματονεφρίτιδα, μια φλεγμονή των μονάδων φιλτραρίσματος του νεφρού (σπειράματα).
- Διάμεση νεφρίτιδα, μια φλεγμονή των νεφρικών σωληνάριων και δομών γύρω τους.
- Πολυκυστική νεφρική νόσο ή άλλες κληρονομικές παθήσεις των νεφρών.
- Πυελονεφρίτιδα που είναι μία νεφρική λοίμωξη.
- Παρατεταμένη απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος, από καταστάσεις όπως η διόγκωση του προστάτη, οι πέτρες στα νεφρά και ορισμένοι καρκίνοι.
- Κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση μια κατάσταση που εμποδίζει την αποβολή των ούρων και οδηγεί σε κατακράτηση ούρων και νεφρική βλάβη.
- Στένωση νεφρικής αρτηρίας.
- Μακροχρόνια λήψη φαρμάκων όπως αντιφλεγμονώδη.
Παράγοντες κινδύνου:
Αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν με χρόνια νεφρική νόσο έχουν οι ασθενείς με:
- Διαβήτη.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση.
- Καρδιακή (καρδιαγγειακή) νόσος.
- Κάπνισμα.
- Παχυσαρκία.
- Οικογενειακό ιστορικό νεφρικής νόσου.
- Μη φυσιολογική δομή των νεφρών.
- Μεγαλύτερη ηλικία.
- Συχνή χρήση φαρμάκων που μπορεί να βλάψουν τα νεφρά.
Πρόληψη:
Στην πρόληψη περιλαμβάνεται μία ισορροπημένη διατροφή με άσκηση ώστε να διατηρείται ένα υγιές βάρος, αποφυγή καπνίσματος, έλεγχος ασθενειών που αυξάνουν την πιθανότητα για νεφρική νόσο.
Επιπλοκές:
Πιθανές επιπλοκές της χρόνια νεφρικής ανεπάρκειας είναι:
- Κατακράτηση υγρών που μπορεί να οδηγήσει σε πρήξιμο στα άκρα (χέρια και πόδια), σε υψηλή αρτηριακή πίεση ή σε πνευμονικό οίδημα).
- Υπερκαλιαιμία (αύξηση καλίου στο αίμα) που επηρεάζει τη λειτουργία της καρδιάς.
- Καρδιακή ασθένεια.
- Περικαρδίτιδα.
- Αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων των οστών.
- Αναιμία.
- Τελικού σταδίου νεφρική νόσο που απαιτεί αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.
- Επιπλοκές εγκυμοσύνης σε μία έγκυο τόσο για τη μητέρα όσο και το έμβρυο.
- Μειωμένη σεξουαλική ορμή, στυτική δυσλειτουργία ή μειωμένη γονιμότητα.
- Βλάβη στο κεντρικό νευρικό σας σύστημα, που μπορεί να προκαλέσει δυσκολία συγκέντρωσης, αλλαγές προσωπικότητας ή επιληπτικές κρίσεις.
Διάγνωση:
O γιατρός θα λάβει ένα αναλυτικό προσωπικό και οικογενειακό ιατρικό ιστορικό. Επίσης, Θα προβεί σε κλινική εξέταση.
Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει κάποιες περαιτέρω εξετάσεις όπως:
αιματολογικές εξετάσεις,
όπως επίπεδα κρεατινίνης και ουρίας στο αίμα,
ουρολογικές εξετάσεις,
απεικονιστικές εξετάσεις,
όπως υπέρηχος νεφρών για να αναλύσουμε τη δομή και το μέγεθος τους.
Άλλες απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να ζητηθούν ανάλογα με τον ασθενή ενώ αν χρειαστεί διενεργείται και βιοψία νεφρού η οποίο περιλαμβάνει αφαίρεση ενός τμήματος του νεφρού.
Η βιοψία του νεφρού γίνεται με τοπική αναισθησία και χρήση λεπτής μακριάς βελόνας. Το τμήμα του νεφρού αποστέλλεται στον παθολογοανατόμο.
Θεραπεία:
Συνήθως η θεραπεία περιλαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, μείωση των επιπλοκών και επιβράδυνση της πορείας της νόσου. Ο γιατρός θα προσπαθήσει να θεραπεύσει την αιτία της νεφρικής νόσου. Ακόμα και αν κάποια υποκείμενη νόσο όπως διαβήτης ή υπέρταση τεθεί σε έλεγχο η νεφρική βλάβη μπορεί να συνεχίσει να επιδεινώνεται.
Εάν τα νεφρά υποστούν σοβαρή βλάβη, τότε η θεραπεία είναι θεραπεία τελικού σταδίου χρόνιας νεφρικής νόσου που περιλαμβάνει αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.
Αιμοκάθαρση:
Στην αιμοκάθαρση απομακρύνονται τα απόβλητα και τα περίσσεια υγρά από το αίμα όταν τα νεφρά δεν μπορούν να το κάνουν. Στην αιμοκάθαρση, ένα μηχάνημα φιλτράρει τα απόβλητα και τα υπερβολικά υγρά από το αίμα σας.
Περιτοναϊκή κάθαρση:
Ένας λεπτός σωλήνας που εισάγεται στην κοιλιά σας γεμίζει την κοιλιακή σας κοιλότητα με ένα διάλυμα κάθαρσης που απορροφά τα απόβλητα και τα υπερβολικά υγρά. Μετά από λίγο, το διάλυμα αιμοκάθαρσης αποστραγγίζεται από το σώμα σας, μεταφέροντας τα απόβλητα μαζί του.
Μεταμόσχευση νεφρού:
Μια μεταμόσχευση νεφρού περιλαμβάνει χειρουργική τοποθέτηση ενός υγιούς νεφρού από έναν δότη (ζωντανό ή νεκρό) στο σώμα σας. Μετά από μια μεταμόσχευση, θα χρειαστεί να παίρνετε φάρμακα για το υπόλοιπο της ζωής σας για να εμποδίσετε το σώμα σας να απορρίψει το νέο όργανο.
Μέτρα για μείωση των επιπλοκών είναι:
- Αντιυπερτασικά φάρμακα:
Φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής σας πίεσης — όπως αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ΜΕΑ) ή αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης ΙΙ — μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας. Τα αντιυπερτασικά φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία των νεφρών και τα επίπεδα ηλεκτρολυτών. Συχνός αιματολογικός έλεγχος μπορεί να είναι αναγκαίος. Διουρητικά φάρμακα και διατροφή χαμηλή σε αλάτι μπορεί να προταθεί. - Διουρητικά:
Διουρητικά φάρμακα μπορεί να προταθούν για την αντιμετώπιση οιδήματος σε ασθενείς με πρησμένα πόδια ή υψηλή πίεση. - Φάρμακα για τη θεραπεία αναιμίας:
Όπως συμπληρώματα ερυθροποιητίνης με προσθήκη σίδηρου αν χρειάζεται μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της κόπωσης που είναι σύμπτωμα αναιμίας. - Στατίνες:
Οι στατίνες είναι φάρμακα για να μειώσουμε τα επίπεδα της χοληστερίνης. Οι νεφροπαθείς συχνά έχουν αυξημένη χοληστερίνη που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια. - Φάρμακα για την προστασία των οστών:
Συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη καταγμάτων. - Διαίτα χαμηλότερης πρωτείνης:
Καθώς το σώμα σας επεξεργάζεται πρωτεΐνες από τα τρόφιμα, δημιουργεί τοξικά προϊόντα που τα νεφρά σας πρέπει να φιλτράρουν από το αίμα σας. Δίαιτα χαμηλότερης πρωτεΐνης δημιουργεί λιγότερες τοξικές ουσίες στο αίμα και επιβαρύνει λιγότερο την νεφρική λειτουργία σε ασθενείς που ήδη εμφανίζουν νεφρική δυσλειτουργία.
